Filmy

• Gwiazdy muszą płonąć, 104'

  Gwiazdy muszą płonąć
  Produkcja: POL 1954, B/W, 104'

  Film jest pierwszą w twórczości Andrzeja Munka próbą zmierzenia się z fabułą, choć interpretacyjna tradycja każe go sytuować w nurcie jego dokumentalnego dorobku. Decyduje o tym zapewne obrazowa poetyka Gwiazd, która przynależy do doświadczeń kina dokumentalnego, wykorzystującego materialną rzeczywistość jako główne swe tworzywo w kreacji świata przedstawionego. W Gwiazdach na rzeczywistość tę składa się świat życia kopalni – szyby, chodniki, sam węgiel, gaz, woda, narzędzia górnicze. Montażowo znakomicie zorganizowane obrazy i elementy tego świata tworzą nie tylko autentyczną scenerię przedstawionych w filmie historii, ale ich niezwykły klimat przynależny wyłącznie doświadczeniom górników.

  

   

  

   

  
   

  czytaj więcej

  Autorzy:

  • Andrzej Munk
• Kierunek Nowa Huta, 12'

  Kierunek Nowa Huta
  Produkcja: POL 1951

  Film, który można uznać za wzorcowy plakat agitacyjny polskiego kina czasów stalinowskich, film, który Andrzej Wajda mógłby w Człowieku z marmuru zacytować jako dzieło reżysera Burskiego. Jednocześnie dzieło będące śladem doświadczeń twórców debiutujących w latach ideologicznie i „estetycznie” dominującego socrealizmu. Zawiera wszystkie cechy dokumentalnego kina tamtych lat, w którym instancją organizującą cały przekaz filmowy był komentarz. Był on głównym nosicielem ideologiczno-propagandowych treści, jedynie wspomaganym odpowiednio zmontowanym obrazem. Prawdziwą ideą filmu jest apoteoza budowy kombinatu i miasta Nowa Huta, które powstaje w opozycji do zatęchłego w swej niedobrej tradycji Krakowa.

  

   

  

   

  

  czytaj więcej

  Autorzy:

  • Andrzej Munk
• Kolejarskie słowo, 21'

  Kolejarskie słowo
  Produkcja: POL 1953

  Przełomowy w dokumentalnej twórczości Andrzeja Munka film, choć na pozór mieści się w formule ówczesnego „produkcyjnego reportażu”. Parafabularną konstrukcję filmu buduje zadanie, jakie stoi nie tylko przed załogą tzw. „pociągu gwarancyjnego” wiozącego węgiel ze Śląska do huty w Szczecinie, ale i innych kolejarzy obsługujących tę długą trasę przebiegu pociągu. Ten typowy dla socrealistycznego kina temat walki o wykonanie planu wyposażony został jednak przez autorów filmu właściwościami odbiegającymi od obowiązujących dlań schematów. W centrum uwagi stanęli ludzie owo zadanie wykonujący – ich zawodowe kompetencje i emocjonalne zaangażowanie płynące z ich etosu pracy.

  

   

  

   

  
   

  czytaj więcej

  Autorzy:

  • Andrzej Munk
• Pamiętniki chłopów, 14'

  Pamiętniki chłopów
  Produkcja: POL 1952

  Pierwsza dokonana przez Andrzeja Munka próba „uczłowieczenia” socrealistycznej formuły dokumentalnego kina. Realizuje ją przez odwołanie do autentycznych materiałów, które stanowią opublikowane w 1935 roku Pamiętniki chłopów. Reżyser odnajduje trzech ich autorów i cytując ich wspomnienia, konfrontuje dawny los z życiem w socjalistycznej Polsce, która realizuje dawne marzenia – o własnej bądź spółdzielczej ziemi, o szansach godnego życia i możliwościach edukacji dzieci. Elementem wspomnianego „uczłowieczenia” jest dana widzowi szansa bezpośredniego kontaktu z tymi nieanonimowymi bohaterami; a właśnie anonimowa zbiorowość dominowała w ówczesnym polskim filmie dokumentalnym.

  

   

  

   

  
   

  czytaj więcej

  Autorzy:

  • Andrzej Munk